HOE DE LEEFWERELD VAN ALLE KINDEREN INZETTEN BINNEN STEM‐ONDERWIJS
Het onderdeel rond Mathematics bestaat uit 2 delen: een activiteit op eigen niveau vanuit een onderzoeksvraag en een brainstorm rond activiteiten voor verschillende niveaus van het basisonderwijs aan de hand van ODET en leerplandoelen.
De onderzoeksvraag die aanbod komt is:
Stel dat op dit moment dit lokaal hermetisch wordt afgesloten, hoe lang kunnen we dan overleven met dit aantal personen met de zuurstof die hier in dit lokaal aanwezig is? De vraag wordt ingekaderd in een volledige context: er is veel politie en brandweer op de straat, er is enorm veel lawaai van sirenes. Er heerst een enorme paniek en alles wordt hermetisch afgesloten omwille van gifige gassen: wat nu? Hoe lang kunnen wij overleven in deze hermetisch afgesloten ruimte? Hoe lang zal er zuurstofgas zijn?
Hieronder geven we eerst aan hoe de sessie is opgebouwd en wat de begeleider zeker aan inzichten moet benadrukken. In de reflectie komt het debat aan bod dat zich voordeed in de groep/CoP zelf.
Waaruit blijkt dat een planning kan afwijken of dat tot bijkomende inzichten kan gekomen worden, zonder dat deze oorspronkelijk voorzien zijn. De begeleider gaat best in op wat besproken wordt. Teach as you preach.
De uitdaging was om na te gaan tot welke inzichten rond de aard van wetenschap je kunt komen met kleuters uit de derde kleuterklas. De kleuters zijn gewoon om heel onderzoekend te werk te gaan. Om een idee te hebben over het effect van een 4 weken durende aanpak waarin een onderzoekende aanpak werd gecombineerd met inzichten rond de aard van wetenschap, dienden de kleuters eerst bevraagd te worden over hun inzichten over wetenschappelijke kennis en wetenschap. Hiervoor werd gebruik gemaakt van een internationale vragenlijst die reeds toegepast werd op een groep jonge kinderen. De vragenlijst werd in het PWO project Nature of Science van de Arteveldehogeschool vertaald en aangepast aan de Vlaamse situatie (www.natureofscience.be). De vragenlijst tijdens dit project werd uitgetest bij leerlingen lager onderwijs, leraren kleuteronderwijs en experten wetenschap. De vragenlijst bestaat uitsluitend uit open vragen, het zijn de antwoorden die inzicht geven in het niveau van inzicht in de aard van wetenschap. Uit de literatuur blijkt ook dat je als leraar de kenmerken van wetenschap expliciet moet vermelden tijdens je lesgeven – denk aan verschil observatie en interpretaie, creativiteit, subjectiviteit, …. Gedurende 4 weken heeft Lieselot hier aandacht aan gegeven. Zo werd onder andere nadruk gelegd op het feit dat bij de waarneming verschillende kinderen andere zaken zien en dat juist of fout niet bestaat. Tijdens deze periode voerde Jolien observaties uit met o.a. videobeelden als hulpmiddel. Hieronder lees je hoe Jolien het onderwerp wetenschap aanbracht bij de kleuters en hoe de kleuters samen met Lieselot, Lilibel en Jolien, inzichten opdeden tijdens waarnemingen in de waarnemings- of onderzoekshoek én tijdens het ontwerp van de ophaalbrug.
Scholen staan alsmaar vaker open voor meer groen op de speelplaats in plaats van de vele verhardingen en het beton. Scholen beseffen steeds meer de meerwaarde van groen op de speelplaats. Een uitdagende, speelse, avontuurlijke doe- en beleefnatuur op school biedt namelijk tal van positieve effecten op de ontwikkeling van het kind. Het beleven van de natuur gebruikmakend van al je zintuigen, de gevarieerde speelkansen die het je biedt bij het bewegen en het genieten van de rustige omgeving, … zijn een motivatie voor scholen en leraren om meer groen aan te bieden.
Annemie Tytgat bracht voor ons een verhelderende kijk op het nieuwe GO! leerplan TV techniek A stroom
ODIFIKS zijn STEM-academies in Brussel waarbij we focussen op de kansarme kinderen. Hiervoor hanteert men een eigen systematiek, methodiek en model dat vertrekt vanuit eerdere ervaringen met filosoferen voor kinderen.
Onderzoekend leren vertrekt vanuit de natuurlijke drang van kinderen om de wereld rondom hen in vraag te stellen en te verkennen. Actieve constructie van kennis en vaardigheden staat centraal. Op het webplatform ‘onderzoeksreflector’ wordt de didactiek van ‘onderzoekend leren’ geïllustreerd binnen STEM onderwijs. Op het web platform wordt de didactiek binnen de Vlaamse context verkend a.d.h.v. een aantal cases (praktijkvoorbeelden uit basis- en secundair onderwijs).
Binnen STEM onderwijs zijn betekenisvolle/authentieke contexten van cruciaal belang. Deze contexten blijken bij ‘klassieke’ activiteiten vaak nogal vergezocht of toch niet zo authentiek. Dit is anders in het geval van buitenonderwijs. In de buitenomgeving vind je per definitie altijd authenticiteit terug en staat de eigenheid van de unieke leeromgeving centraal. Binnen het project school@platteland vertrekt men vanuit die buitenomgeving om STEM-activiteiten met kinderen te gaan doen. Op die manier worden kinderen actief betrokken en stimuleert de omgeving een breed scala aan ontwikkelingsmogelijkheden (cognitief, maar ook bv. motorisch) waardoor kinderen bevestiging krijgen van hun eigen kunnen.
In deze sessie zijn we gaan inzoomen op het model van PCM, met linken naar STEM om op zoek te gaan naar kansen voor het onderwijs. Het model is uitgebouwd op basis van onderzoek van Kahler met een focus op het bieden van een houvast bij communicatie-moeilijkheden. Vanuit ervaringen met het overdrijven in reacties bij de personen waarmee hij in zijn praktijk aan de slag ging, is hij op zoek gegaan naar een framework die hanteerbaar is binnen de praktijk.