Transbaso is een vierjarig onderzoeks‐ en ontwikkelings‐ project dat starƩe op 1 januari 2014. Het werkt aan uit‐ dagingen in de schoolloopbaan van kinderen en jonge‐ ren, met de focus op de overgang van het lager naar het secundair onderwijs
Sofie en Pieter bouwen in een project met scholen aan hoe je vanuit het UDLmodel kansen kan grijpen om de implementatie van het M-decreet in scholen concreter vorm te geven. Binnen een coachingstraject voor scholen passen zij het UDL-model toe in een klas/schoolcontext.
De VBS De Vliegenier is een basisschool waar de ontwikkeling van alle kinderen centraal staat.
In deze eerste inspiratiesessie bracht Mevr. Christine Deschaumes een beeld van hoe STEM een plaats kreeg en kent binnen het schoolproject. Aan de hand van een bezoek in de school en een interactieve presentatie kregen we een beeld van hoe de school vanuit haar eigenheid bouwt aan goed onderwijs, waarbij STEM een plaats krijgt als hefboom.
Profilering van een school als een school voor onderzoekend leren is dus een mijlpaal geweest in een proces dat reeds langere tijd liep. We brengen vandaag een verhaal van hoe we het proberen te doen en opbouwen, maar hierbij geven we ook de kanttekening meegeven dat we dit niet altijd realiseren. STEM integreren we in de verwondering en het leren van elke dag, naast de 4 halve dagen die expliciet zijn gemaakt om rond STEM te werken.
Er werd ook gestart met een rondleiding om een basisbeeld mee te geven over de schoolwerking. Daarnaast komt doorheen de rondleiding ook de brede schoolomgeving aan bod, zodat er een beeld kan gevormd worden van de schooleigen leeromgeving.
De voorstelling start met een aantal voorbeelden, vervolgens komt er een rondleiding, aangevuld met nieuwe voorbeelden en tot slot een schets van de historiek van het groeiproces binnen de school dat steeds doorloopt.
De Vrije Basisschool Heilige Familie is een multiculturele basisschool. Er lopen momenteel 37 nationaliteiten school. De voorbije jaren zette de school zich actief in om een afspiegeling te zijn van de diverse buurt.
Voor heel wat kinderen op de school is Nederlands niet de thuistaal. Daartegenover staat dat in onderwijs doorgaans gefocust wordt op taal en wiskunde. Als zorgcoördinator kon de directeur ervaren dat dit zorgt voor een spanningsveld. Kinderen willen immers niet uit de klas gehaald worden voor remediëring. Ze hebben ook andere talenten.
Dit schooljaar (2017-2018) is er een ‘STEM-leraar’ werkzaam op de school gedurende 4u in de week. Hij werkt een aantal STEM-projecten uit en die worden samen met de klasleraar uitgerold in de verschillende klassen van de lagere school. Het doel is dat de kinderen al eens kunnen proeven van STEM-onderwijs, maar bovenal dat de leraren van de school vaardiger worden in STEM, geprikkeld worden, … en dit uiteindelijk zelf zullen kunnen oppakken. De bedoeling is dat de leraren dit zullen meenemen in hun klasgebeuren, net zoals muzische, ICT, … wanneer het relevant is. STEM speelt zich dan ook af in de klas, er is geen apart STEM-lokaal voor handen.
“We zijn als school op weg om te groeien, dit binnen STEM maar ook ruimer vanuit de breedheid van een school met het oog op een steeds veranderende samenleving. We brengen dus zeker geen afgewerkt verhaal, maar een verhaal van zoeken naar mogelijkheden om de kwaliteit van ons onderwijs steeds beter te maken”
Kinderen zijn allen krachtig en hebben hun eigen profiel. Door te focussen op STEM krijg je als leraar een breder zicht op het profiel van alle kinderen en kan je je beeld gefundeerder bijstellen of vormen over een kind. Hoewel de STEM-aanpak nog in zijn kinderschoenen staat op school, merken de leerkrachten nu al op dat bepaalde kinderen eruit springen via STEM, terwijl deze zelfde kinderen tijdens andere lessen extra zorg vragen.
Het STEM-verhaal kwam er vanuit het aanvoelen van een nood om breder te gaan kijken naar ons onderwijs. Door de vernieuwingsinzet rond differentiatie werd ook de interesse van het team geprikkeld om de wereld van STEM van naderbij te gaan verkennen.
Er werd gezocht naar een manier om mee te stappen in het verhaal van STEM, waarbij de website http://www.stemopschool.be/ een eerste stap was naar bewustwording rond de beginsituatie van de school. Op basis van de light versie die werd ontwikkeld door Katholiek onderwijs Vlaanderen konden we een eerste analyse doen. Deze versie werd voorgesteld en mee onderbouwd vanuit de lerende gemeenschap STEM voor de basis in 2015.
Op deze website kun je een interessant kader over onderzoekend leren terugvinden, bouwend op de 4 pijlers van onderzoekend leren: betekenisvolle contexten; denk- en doevragen; systematissch onderzoeken; reflectie en interactie.
Daarnaast reikt de website eveneens tools aan om met studenten/leraren te reflecteren over onderzoekend leren in de klas vanuit 12 filmfragmenten, cases. Voor coaches die minder beslagen zijn in het onderzoekend leren of coaches die eigen inzicht willen aftoetsen met anderen, biedt de site eveneens een uitvoerige reflectie op elke case. Het kader rond onderzoekend leren is trouwens heel interessant voor de ontwikkeling van de visie/doelen en aanpak van STEMonderwijs in de lerarenopleiding. Deze website een duidelijke definiëring van het onderzoekend leren.