Planning maken

Een planning is een effectief hulpmiddel om je studietijd efficiënt te benutten en te combineren met je naschoolse activiteiten, werk en gezin. Het biedt onder andere een overzicht van al je taken, groepswerken en deadlines, waardoor je minder snel zaken uit het oog verliest en niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Toch is niet elke planning even effectief.

Planning maken

Tips

  1. Je planning is realistisch en haalbaar
    Maak een planning op maat van je eigen kennen en kunnen. Hou rekening met je mogelijkheden en je individuele situatie. Schrijf bijvoorbeeld niet dat je tien uur zult studeren op een dag als je weet dat je eigenlijk maar zes uur vrij hebt. Bouw liever geleidelijk op tot je het voor jou gewenste aantal uren per dag of per week hebt bereikt.
  2. Je doelen zijn concreet 
    Noteer letterlijk wat je wanneer zult doen en wees daarin zo gedetailleerd mogelijk.
  3. Je voorziet reservetijd
    Bouw een buffer in voor onvoorziene omstandigheden. Soms duurt een taak langer dan je had ingeschat of blijkt een hoofdstuk uit het handboek toch moeilijker dan verwacht.
  4. Je laat ruimte voor ontspanning
    Ook ontspanning moet je plannen. Voorzie af en toe een pauze zodat je je gedachten kan verzetten. In een goede planning is er evenwicht tussen inspanning en ontspanning.

Hoe ga je te werk?

Stap 1: maak een overzicht/to-dolijst

Voor je begint te plannen is het belangrijk om zicht te krijgen op welke taken, examens en deadlines je allemaal hebt. Een hulpmiddel om dit voor elk vak in kaart te brengen is de to-dolijst.

  • Lijst al je vakken op
  • Vul per vak het volgende aan:
    • Wat moet ik concreet doen of studeren?
    • Welke taken zijn nu prioritair (= dringend en belangrijk)? Om dit te bepalen, kun je gebruikmaken van het prioriteitenkwadrant van Eisenhower.
    • Hoelang zal ik aan elke taak bezig zijn? Plan beter te veel tijd in dan te weinig. Er kan altijd iets onverwachts gebeuren. Wees ook realistisch en schat de tijd in op basis van je eigen ervaringen.
    • Heb ik belangrijke deadlines voor dit vak? 
Voorbeeld to-dolijst

Stap 2: plannen maar!

Hieronder vind je vier soorten planningen. Het is handig om eerst een semester- of moduleplanning te maken. Daarna stel je weer een planning op per week of per dag. Ga je de examens of de blokperiode in? Voorzie dan zeker een examenplanning.

Semesterplanning

Een semesterplanning is een langetermijnplanning met een overzicht van alles wat je het volgende semester te wachten staat. Het is zinvol om een semesterplanning op te stellen omdat je zo kunt anticiperen op drukke en minder drukke weken, op stageperiodes en op examens.

Hoe ga je te werk?

Noteer alle belangrijke deadlines. Docenten vertellen vaak in de eerste les wanneer bepaalde projecten, groepswerken of taken moeten worden ingediend. Zet die deadlines onmiddellijk in je planning en krijg zo een overzicht. 

Vul je planning vervolgens aan met deadlines die je gedurende het academiejaar krijgt.

Heb je last van uitstelgedrag? Noteer deadlines dan een dag vroeger in je agenda of je planning. Op die manier bouw je voor jezelf wat marge in.

Plannen op papier, digitaal of via een app?

Printsjabloon - Digitaal sjabloon - Planningsapp Microsoft To DO

Voorbeeld semesterplanning
Weekplanning

Met een goede weekplanning deel je niet alleen je week zo efficiënt mogelijk in, je biedt jezelf ook een houvast om al je taken op tijd af te krijgen! Zo ervaar je minder stress en zul je op het einde van de rit meer tijd overhouden voor ontspanning.

Hoe ga je te werk?

Een efficiënte weekplanning maak je in vijf stappen:

  1. Vul eerst al je lessen/stagemomenten in op je planning.
  2. Noteer daarna al je vaste verplichtingen, zoals bijvoorbeeld je vaste hobby’s, de tijd die je moet vrijmaken voor je jeugdbeweging of de afspraak met de tandarts. Dit zijn momenten waarop je geen tijd hebt om voor school te werken.
  3. Bepaal de tijd die je deze week aan je studie wilt spenderen. Druk die uit in een concreet aantal uren en rooster die in in je planning.

  4. Plan in wanneer je welke taak zal maken en wanneer je voor welk vak zal studeren. Voorzie hierbij ook voldoende reservetijd. Het prioriteitenkwadrant van Eisenhower kan je misschien helpen om te bepalen wat belangrijk is.

  5. Plan je vrije tijd in.

TIP! Om het geheel overzichtelijk te maken, kan je verschillende kleuren gebruiken voor verschillende soorten activiteiten. Wees wel consequent en neem telkens dezelfde kleur voor dezelfde activiteit.

Plannen op papier, digitaal of via een app?

Printsjabloon - Digitaal sjabloon - Planningsapp Microsoft To DO 

Voorbeeld weekplanning
Dagplanning

Je dagplanning maakt deel uit van je weekplanning. Neem je weekplanning er dus opnieuw bij en vul de dag zo gedetailleerd mogelijk aan.

Hoe ga je te werk?

  1. Bekijk je weekplanning en ga na wat je voor vandaag hebt gepland.
    • Wat stond er op het programma? 
    • Klopt die planning of kwamen er nog deadlines bij die je niet hebt voorzien en rekening moet mee houden?
    • Hoeveel tijd heb je vrij om te werken/studeren? Welke andere verplichtingen staan er op het programma vandaag? Moet je tijd voorzien om daarnaartoe te gaan?  
    • Waar zou je precies vrije tijd inlassen? En hoe lang?
  2. Stel jezelf de vraag of je planning realistisch is.
    • Nam je te veel hooi op je vork of kan er gerust nog wat bij?  
    • Heb je buffertijd voorzien?
  3. Vul zoveel mogelijk details aan
    • Hoeveel hoofdstukken wil je vandaag behandelen? En welke zijn dat precies? Ga je die lezen, herhalen of memoriseren?
      Of als je een taak maakt: wat wil je precies afwerken? Stel heldere doelen.  
    • Heb je alles wat je nodig hebt bij de hand? Of hoort bij wat je wilt doen ook een powerpointpresentatie of een leerpad? Geef jezelf een zo duidelijk mogelijk beeld.

Je hebt nu een overzicht van wat je te doen staat. Doorheen de dag zul je kunnen schrappen. Merk je dat je je tijd overschrijdt, sla dan niet in paniek. Je hebt buffertijd voorzien. Last van uitstelgedrag? Keer dan terug naar hogerop deze pagina voor tips.

Plannen op papier, digitaal of via een app?

Printsjabloon - Digitaal sjabloon - Planningsapp Microsoft To DO 

Voorbeeld dagplanning
Examenplanning

Om je examens optimaal te kunnen voorbereiden, is het erg belangrijk dat je voor de aanvang van je blokperiode even stilstaat bij hoe je deze periode zal aanpakken. Een goede blokplanning kan je daarbij helpen.

Hoe ga je te werk?

  • Maak een overzicht van de volledige blokperiode. Hierin noteer je de start van de blokperiode en wanneer je welk examen hebt. Vermeld ook waar het examen plaatsvindt en welk soort examen het is (multiple choice, open vragen, mondeling…).
  • Bepaal hoeveel tijd je voor elk examen denkt nodig te hebben. Bekijk hierbij hoeveel tijd er tussen de verschillende examens zit en hoe zwaar de examens zijn. Erg moeilijke vakken en vakken die elkaar snel opvolgen bereid je beter op voorhand al goed voor.
  • Beslis op welke dag je welk vak zal gaan studeren. Werk hierbij best in grote blokken (een aantal dagen na elkaar eenzelfde vak studeren i.p.v. onderdelen van verschillende vakken op eenzelfde dag studeren) en in logische eenheden (neem bv. een pauze na elk hoofdstuk dat je leerde i.p.v. na elke 15 pagina’s).  

  • Plan de momenten in waarop je niet zal studeren (bv. je ontspanningsmomenten zoals kerstavond of vaste activiteiten zoals je voetbaltraining…).

Plannen op papier, digitaal of via een app?

Printsjabloon - Digitaal sjabloon - Planningsapp Microsoft To DO

Een papieren blokkalender kan je trouwens ook ophalen bij een Stuvomedewerker op je campus.

Voorbeeld examenplanning

Veelgemaakte fouten bij een examenplanning

  1. Ik heb te weinig tijd
    Voorzie altijd voldoende reservetijd. Bouw marge in om te anticiperen op onverwachte omstandigheden.
  2. Ik begrijp de inhoud niet  
    Zorg dat je opleidingsonderdelen tijdig blokklaar zijn zodat je nog vragen kan stellen bij onduidelijkheden, moeilijkheden of problemen.
  3. Ik heb de inhoud nog niet helemaal vast  
    Voorzie voldoende tijd voor herhaling. Een vak voor de eerste keer bekijken de dag voor het examen is geen goed idee!
  4. Ik spaar het moeilijkste voor later    
    Zorg voor voldoende afwisseling. Het zal je studieprestatie niet ten goede komen als je eerst alle gemakkelijke vakken blokt en alle moeilijke uitstelt tot op het einde. Wissel daarom zware en minder zware vakken af en begin met een paar zware vakken. Aan het begin van de blok heb je namelijk nog minder last van vermoeidheid.
  5. Ik stel mezelf geen doelen  
    Stel jezelf concrete deadlines. Haal je deze deadlines niet? Geen probleem. Je voorzag immers reservetijd waarin je je schade kan inhalen. Ook kan je je planning in de loop van je blokperiode wat aanpassen en afstemmen op jouw persoonlijk tempo.

Stap 3: test jezelf

Benieuwd hoe je jouw planning nog kunt verbeteren? Hier vind je een checklist. Ga bij jezelf na welke tips je al toepast en wat je in de toekomst wilt uitproberen.

Last van uitstelgedrag?

Studeren zonder blokkeren

Studeren zonder Blokkeren is een online zelfhulpprogramma. Je kan er zelf aan de slag om je uitstelgedrag aan te pakken.

Training uitstelgedrag

Lopen jouw goede voornemens om te plannen en regelmatig en op tijd te studeren vaak uit in een race tegen de klok? Dan kan je de training ‘Uitstelgedrag aanpakken’ volgen.

De Pomodorotechniek

Maakte je een planning, maar vind je het moeilijk om daarna ook daadwerkelijk te beginnen of je te concentreren? Probeer dan de Pomodorotechniek uit. Hierbij deel je je taken op in blokken van 20 à 25 minuten. Zo ga je stapsgewijs te werk:

  • Neem je to-dolijst en bepaal opnieuw welke taken prioritair zijn.
  • Deel deze to do's op in taken of blokken van 20 minuten. Dat zijn jouw Pomodorotaken.
  • Rangschik de taken op volgorde van belangrijkheid. 
  • Stel je timer in op 20 minuten.
  • Zorg ervoor dat niets of niemand je in die 20 minuten kan storen.
  • Ga aan de slag!
  • 20 minuten voorbij? Vink de Pomodorotaak af en las een korte pauze in van 3 tot 5 minuten.
  • Start een nieuwe Pomodorotaak.
  • Na vier taken neem je een langere pauze van 15 tot 30 minuten.

Lukt het je niet om de taak in 20 minuten af te werken? Zoek de reden.

  • Tijd niet juist ingeschat? Heb je een taak die korter is dan 20 minuten? Doe dan twee of meer taken. Duurt je taak langer en heb je je tijd onderschat? Breek de taak dan af na 20 minuten en neem die na je korte pauze opnieuw op als een nieuwe Pomodorotaak.
  • Onderbroken? Ga na door wat of wie dat kwam en kijk of je dat kan voorkomen tijdens jouw volgende Pomodorotaak.
  • Je brein op stap? Probeer je focus opnieuw te vinden. Indien er andere gedachten in je opkomen, hoef je ze niet te blokkeren. Laat de gedachten toe en noteer ze op een ander blad. Op die manier registreer je ze en belasten ze je hoofd niet meer.