Neem deel als vrijwilliger of 70-plusser

We willen dit functioneel oefenprogramma bestuderen en zijn hiervoor nog op zoek naar 70-plussers die willen deelnemen aan het oefenprogramma en vrijwilligers om het oefenprogramma te begeleiden.

Wat zijn kwetsbare ouderen?

Het aandeel ouderen in onze samenleving neemt toe. Dit wil niet zeggen dat iedere oudere op een gezonde manier oud wordt. Heel wat mensen krijgen te maken met acute of chronische aandoeningen die de levenskwaliteit en zelfredzaamheid op latere leeftijd doen verminderen.

Sommige ouderen worden geconfronteerd met een complexe samenloop van aandoeningen genaamd kwetsbaarheid of ‘frailty’. Dit uit zich in een accumulatie van fysieke, mentale en sociale problemen tijdens het verouderen. De reservecapaciteit van een persoon neemt hierbij zodanig af dat reeds een lichte druk van buitenaf (bv. ziekte, emotionele factoren, … ) belangrijke negatieve gevolgen kan hebben zoals vallen, ziekenhuisopname, functiebeperking, ...

Beweging maakt thuiswonende ouderen minder kwetsbaar

Fysieke activiteit blijkt de beste behandeling te zijn om kwetsbaarheid aan te pakken vanwege de positieve impact op onder meer spierkracht, uithouding, lenigheid, evenwicht, wandelpatroon en coördinatie. Het bevordert daarnaast ook de mentale gezondheid en vergroot de kans op sociale contacten. Helaas komen kwetsbare ouderen vanwege vele persoonlijke en omgevingsbarrières weinig aan bewegen toe.

Functioneel beweegprogramma ACTIVE-AGE@home

Om dit probleem aan te pakken werd een functioneel trainingsprogramma ACTIVE-AGE@home ontwikkeld voor kwetsbare thuiswonende ouderen. Het trainingsprogramma is wetenschappelijk onderbouwd en leunt aan bij de huidige richtlijnen voor fysieke activiteit en bewegen voor kwetsbare ouderen. 

Het programma is opgebouwd uit eenvoudige en functionele oefeningen die aanleunen bij activiteiten van het dagelijks leven zoals trappen lopen, opstaan uit een stoel en objecten verplaatsen in de ruimte. Flankerend aan de fysieke training worden ook de persoonlijke doelen van elke deelnemer bepaald en wordt een sterke link gelegd met – voor de oudere – zinvolle / betekenisvolle activiteiten. Zo worden alle facetten van de complexe bio-psychosociale componenten van kwetsbaarheid aangepakt.

Voorbeelden van oefensessies

Getuigenissen deelnemers

Voel je een verschil tussen voor actief@thuis en erna?

"Ik ben fitter en kan alles veel beter doen. Mijn evenwicht is ook beter. De resultaten van mijn arts zijn ook verbetert. Ik kan ook beter opstaan van mijn stoel en iets uitwringen."

"Door de oefeningen kan ik vlotter de trappen op en af, niet meer stapje per stapje."

Raad je het aan andere mensen aan?

"Ik zou er zeker en vast aan meedoen, iedereen heeft er deugd van. Of je nu 70, 75 of 80 bent, iedereen kan er voor gaan."

"Ja, voor jezelf en je gezondheid, voor je beweging. Je voelt je fitter als je deelneemt."

Waar deed je de oefeningen?

"Hier is dat altijd in de woonkamer geweest en boven. Je hoeft er geen luxevilla voor te hebben. De oefeningen lukken in elke woonkamer, groot of klein."

Heeft iemand uit je omgeving opgemerkt dat het beter gaat?

"Ze zeggen dat ik beter kan stappen. Ik zeg dan dat ik oefeningen doe. Is dat door die oefeningen? Ja, natuurlijk!"

Wat is de effectiviteit van het beweegprogramma?

Het doel van dit vierjarig onderzoek is om de effectiviteit en kosteneffectiviteit van het innovatieve functionele oefenprogramma ACTIVE-AGE@home te testen in twee versies.

  1. Trainingsprogramma van 24 weken begeleid door professionals met een relevante achtergrond in het behandelen en/of trainen van ouderen.
  2. Trainingsprogramma van 24 weken begeleid vrijwilligers die de oudere zelf voorstelt of die de onderzoeksgroep rekruteert.

Deze twee condities zullen vergeleken worden met de huidige standaard zorg voor kwetsbare thuiswonende ouderen via een pragmatisch gerandomiseerde gecontroleerde studie. In totaal zullen 192 kwetsbare ouderen gerekruteerd worden in deze studie. Elk van deze ouderen zal een pre-, post- en follow-up meting krijgen van zowel fysieke, mentale als sociale parameters.

Levenskwaliteit ouderen verbeteren

Het uiteindelijke doel van dit onderzoeksproject is de verbetering van de levenskwaliteit van de kwetsbare ouderen door de reservecapaciteit te verhogen en frailty tegen te gaan. De onderzoekers voorspellen dat er een belangrijke maatschappelijke kostenbesparing kan optreden als het trainingsprogramma structureel wordt geïmplementeerd.

Regionaal en Europees gezondheidsbeleid

Deze studie sluit aan bij het regionale en Europese gezondheidsbeleid waarbij de nadruk wordt gelegd op de ondersteuning van kwetsbare ouderen in de gemeenschap en het betrekken van familie, vrijwilligers en de buurt om dit te realiseren. Ondanks de evidentie voor fysieke activiteit als primaire vorm van behandeling tegen kwetsbaarheid bestaat er nog geen structurele interventie.

Partners

Het trainingsprogramma kwam tot stand dankzij een intensieve samenwerking tussen het expertisenetwerk Zorg en Gezondheid en het expertisenetwerk Onderwijs (vakgroep Lichamelijke Opvoeding en Bewegingsrecreatie) van Arteveldehogeschool. Een uitgebreid netwerk van onderzoeksinstellingen en werkveldpartners zorgde voor een breed gedragen en grondig doordachte interventie.

In de huidige fase werken Arteveldehogeschool, VUB, UGent, UAntwerpen, Odisee en UZ Brussel samen in een vierjarig Toegepast Biomedisch Onderzoek (2022-2026), gesubsidieerd door het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek – Vlaanderen.

Maak kennis met het team

Samenwerken met ons?

Vraag onderzoek op maat aan

We helpen je graag met het formuleren van je onderzoeksvraag en -aanpak.